Polskie towarzystwa w Ukrainie, jak i na całym świecie, obchodzą tę ważną datę każdego roku. W tym, mimo wojny, a nawet wbrew niej, postanowiliśmy zorganizować obchody Dnia Konstytucji 3 Maja, żeby m.in. przypomnieć sobie, jak wiele łączy Ukrainę z Polską i Polakami, którzy bezprecedensowo wspierają nasz kraj w obliczu walki z okupantem. A także żeby podziękować za wsparcie i przemyśleć, jakie znaczenie dla nas mają prawa i swobody obywatelskie, zwłaszcza teraz, kiedy są one brutalnie naruszane.

Obchody Dnia Konstytucji 3 Maja w Tarnopolu – to inicjatywa Polonijnego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego, która została zrealizowana dzięki współpracy z Katedrą Językoznawstwa Ogólnego i Języków Słowiańskich Tarnopolskiego Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Wołodymyra Hnatiuka i Tarnopolską Ogólnokształcącą Szkołą nr 27 im. Wiktora Górniaka.

Spotkanie składało się z dwóch części. Pierwsza zaczęła się od powitania uczestników przez dziekan Wydziału Filologii i Dziennikarstwa TNUP prof. Tetianę Wilczyńską oraz prezes Polonijnego Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego w Tarnopolu Marynę Wojnową.

Kolejnym etapem wydarzenia była prelekcja na temat uchwalenia Konstytucji 3 Maja, jej charakterystycznych cech, działań Polaków w obronie własnych praw i swobód oraz Państwa Polskiego, wygłoszona przez Olenę Halagierę, prawniczkę, prezes Barskiego Rejonowego Stowarzyszenia Polaków im. Konfederatów Barskich w latach 2015–2019. Uczestnicy dowiedzieli się również o historii uchwalenia Konstytucji Ukrainy, o tym, jak naród ukraiński bronił swoich praw i swobód m.in. w czasie Pomarańczowej Rewolucji i Rewolucji Godności, wojny w Donbasie i pełnoskalowej wojny, która zaczęła się 24 lutego 2022 r.

Solomija Kusz, członkini PSKOT, studentka Wydziału Historycznego, opowiedziała o swoich wrażeniach: «Mam ukraińskie i polskie korzenie i jestem z tego dumna, ponieważ oba moje narody zawsze dzielnie walczyły w obronie swoich praw i swobód. Konstytucja 3 Maja, pierwsza w Europie, wpłynęła na rozwój demokracji na kontynencie, dlatego to święto należy szanować, bo tylko pamiętając o przeszłości, o nieustannej pracy na rzecz państwa i bohaterskich czynach naszych przodków, możemy budować przyszłość».

Druga część – artystyczna – składała się z poetyckiego występu uczniów Tarnopolskiej Ogólnokształcącej Szkoły nr 27, członków PSKOT, studentów polonistyki TNUP i występu zespołu wokalno-instrumentalnego «Fajne Dziewczyny» działającego przy PSKOT.

Zabrzmiały m.in. wiersze Tadeusza Kubiaka, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Czesława Miłosza, Serhija Żadana i Liny Kostenko (w tłumaczeniu na polski). Zespół z kolei wykonał polskie pieśni patriotyczne «Rotę» i «Jak szło wojsko», a także piosenki «Podaj rękę Ukrainie» (zespół Taraka)  oraz «Obijmy mene» (zespół Okean Elzy), obie w wersji polsko-ukraińskiej. Przy okazji Marii Bobryk, kierowniczce zespołu «Fajne Dziewczyny», wręczono dyplom – superwyróżnienie w Międzynarodowym Internetowym Festiwalu Piosenki Rozrywkowej «Your Song», w którym zespół wziął udział wiosną br.

Spotkanie było dobrą okazją do podziękowania Polsce. «W jednym z prywatnych listów rosyjska caryca Kateryna II pisała, że rosja nie ma ani potrzeby, ani korzyści w tym, żeby Polska była samodzielna. Rok po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja rosja okupowała część Polski. Jak widzimy, po ponad 200 latach nic się nie zmieniło. Ukraina i Polska ma wspólnego wroga i wspólny cel. Dziś Ukraina walczy w obronie nie tylko swojej suwerenności, ale też w obronie Europy, demokracji i wartości ogólnoludzkich. Ambasador Polski w Ukrainie był jedynym ambasadorem, który pozostał w Kijowie, kiedy rosyjskie czołgi znajdowały się już pod ukraińską stolicą, a miasto było ostrzeliwane. Polska przyjęła ponad 3 mln uchodźców i cały czas wspiera Ukrainę. Dziś nasze państwa przeżywają szczyt współpracy i braterstwa, i my, Ukraińcy, mamy dołożyć wszelkich starań, żeby tak było zawsze» – powiedziała kierownik Katedry Językoznawstwa Ogólnego i Języków Słowiańskich Hałyna Baczyńska.

W swoim wierszu «Jesteście gotowi?» Serhij Żadan pisze:

«Grafit w dziecięcych rękach wyznacza linię oddechu,
linię, której nie przekroczy ogień.
Być razem, trzymać się światła,
trzymać się razem pośród skrzydeł,
które o coś w tym powietrzu się opierały,
coś wybierały z niego, opróżniały,
przecinały światło w kartonowych pudełkach wiosny».

Jesteśmy gotowi zawsze pamiętać o tym, że Polska jak prawdziwa siostra wsparła Ukrainę w obliczu wojny. I o tym, że wolność nie przychodzi łatwo – często za nią trzeba bardzo słono zapłacić. I o tym, że lekcje historii – to chyba najważniejsze lekcje dla tych, którzy chcą być niepodlegli.

Maryna Wojnowa,
Polonijne Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe w Tarnopolu

Fot. Ulania Leńko

Monitor Wolynski